Zondagavond. Zomergasten. Die mooie, veelbelovende muziek aan het begin. Maar ook de gedachte aan vorig jaar, de missers van Jan Leyers. Iemand die zo zijn best doet, maar het ook zo overduidelijk niet kan. Interviewen. Het is toch een vak apart, ondanks de nominatie voor de Sonja Barend Award, die Leyers heeft gekregen voor zijn (tweede) gesprek met Jolande Withuis. (Daar zal wel iets van een goedmakertje achter hebben gezeten.) En vorige week, dat lastige begin van Wilfried de Jong, die toch zoveel beter zou moeten kunnen.
En toen was daar Nelleke Noordervliet. En vanaf de eerste minuut ook een andere Wilfried. Goh, wat kan de ene uitzending toch onvoorstelbaar verschillen van de andere. Of zo’n gast, die zo helemaal anders is als de vorige, of de volgende. Dan heb je dus een heel andere avond, uniek en onvergelijkbaar. Dat maakt het ook zo boeiend. Een presentator is ook geen presentator. En zelfs dezelfde presentator kan de ene week een heel andere zijn als de vorige keer. Of de volgende uitzending.
Daar zouden we binnen de wereld van werving en selectie ook eens wat vaker aan moeten denken. Spanning, de waan van de dag. Of die zo veelgehoorde (mis-)match, die op zichzelf echter helemaal niet zoveel hoeft te zeggen. Want morgen, bij ander weer, misschien beter uitgeslapen, een kortere rit of vooral tegenover een andere collega, staat er plotseling een andere sollicitant op. Terwijl we die gisteren nog bij zijn of haar enkels hadden afgezaagd als zijnde “helemaal niks” en “onbruikbaar”. Er zijn mensen die dat binnen vijf minuten doen. Zij zouden eens een aantal keren achter elkaar naar dat Zomergasten moeten kijken. En liefst ook nog enkele jaren, dus met verschillende presentatoren. Een prima studie “werving en selectie”, dus vragen stellen en luisteren naar de antwoorden. De kern van interactie.

Dáár slaagde Wilfried de Jong afgelopen zondag uitstekend in. De kracht van de stilte, ook aan de andere kant van de tafel bij Nelleke Noordervliet. Dat is waar ik zo van hou. Niet altijd maar dat geklets. Het vollullen – excusez le mot – van ruimte en tijd. Kijk eens naar, en in de ogen, observeer de lichaamstaal, wacht eens een keertje af… Wat mij betreft mag dat minuten duren. Het is doodstil, maar in plaats van die stilte hoor je dan soms geschreeuw, of een zware donderslag zonder dat het heeft gebliksemd (denk je).
Mooi! Dan kun je iemand ook in betrekkelijk korte tijd leren kennen. Dan begrijp je dat Nelleke Noordervliet niet alleen een paar boeken heeft geschreven, maar er vooral nog veel meer heeft gelezen. Eindelijk! Die mensen bestaan dus nog, die meer ervaring hebben met het omslaan van bladzijden dan met het tappen en tikken op een touch screen. Weldadig!
En ik moest denken aan de politiek. Mijn gedachten dwaalden af van Hilversum naar Den Haag. Waarom hoor en zie ik daar geen Nellekes? Mensen die mij iets kunnen uitleggen. Die iets kunnen analyseren, waardoor mijn geduld niet voortdurend zo op de proef wordt gesteld. Die mij indirect iets vragen, waarop ik even indirect dan “Ja, natuurlijk!” kan antwoorden. Die mij het gevoel geven dat er op belangrijke plekken nog helder wordt nagedacht, en bij gevolg wordt gehandeld. Die mij iets van “rust en vertrouwen” kunnen geven.
Maar terwijl Wilfried de Jong op deze manier zou kunnen uitgroeien tot een top-drie presentator van Zomergasten, blijft Den Haag nog tot en met 2 september “met reces”. Alsof het niks is, in deze tijd. Dan is de laatste Zomergast allang weer naar huis. En ik vrees dat we het voor iets van inspiratie, inzicht en eruditie niet van Haagse gasten moeten hebben.
Wat maakt je bedroefd?, was een vraag van Wilfried aan Nelleke. Dat was iets voor psychiaters, had ze al eerder opgemerkt. Mijn antwoord heeft u hier al gekregen.