Deel 18 uit een serie van 22. Lees ze allemaal, om een beter inzicht te krijgen in (vooral het gebrek aan) maatschappelijke ontwikkelingen. Dit zijn oude columns van Ton Westphal in de Brabantse dagbladen (zie aan de linkerkant – Zoek per thema – “Oude columns”). “Bin Laden op de fiets” is geplaatst op 9 november 2001.
Het zal zo ongeveer een jaar geleden zijn geweest. Ik volgde een tamelijk intensieve training. Op een gegeven moment vroeg de docente aan ons wat we nu werkelijk heel erg storend vonden in onze omgeving. Eén van mijn medecursisten moest daar minutenlang diep over nadenken – de kracht van de stilte – en kwam toen met een antwoord, waarvan de groep, inclusief mijzelf, zich afvroeg: “Weet je in al die tijd nu echt niets beters te verzinnen?” Hij kon zich bijzonder boos maken omdat bijna iedere keer wanneer hij op het fietspad reed, er vanuit de andere richting wel een mede-fietser aankwam. Doorgaans ook nog zonder licht. Dat veroorzaakte een gevaarlijke situatie, hij was bijna al een keer onderuit gegaan en hij kon werkelijk niet begrijpen waarom ze niet gewoon het goede fietspad namen, aan de andere kant van de weg. Hij leek ontdaan.
In de afgelopen maanden moet ik praktisch iedere week wel een keer aan die opmerking denken. Hij is namelijk zo ontzettend waar. Een vinger, duwend op de pijnlijke plek van de samenleving. Mensen rijden niet alleen maar aan de verkeerde kant van de weg, al dan niet met een complete verlichting. Mensen rijden ook gewoon door het oranje of rode stoplicht. Richtingaanwijzers worden niet meer gebruikt. Brommers rijden harder dan auto’s, zelfs zonder helm. “Who cares?” De manier waarop mensen met elkaar verkeren, is vergelijkbaar. Afspraken worden met voeten getreden. Er wordt gelogen alsof het gedrukt staat. Mensen worden ook steeds langer, en dat geldt vooral voor hun tenen. In een veel breder verband zou je zelfs kunnen stellen dat we vliegtuigen dwars door gebouwen sturen om onze zin te krijgen. Alles en iedereen moet aan de kant. Ik doe waar ik zin in heb. En wie het niet bevalt, die kan sterven, of zoiets.
Wat mijn medecursist dus bedoelde, heeft alles te maken met law & order. Het foute fietspad kiezen staat niet op zichzelf. Het is illustratief voor een maatschappelijk verschijnsel. Doen wat je op dat moment goeddunkt, ongeacht de consequenties. We zien wel en als het je niet bevalt, dan ben je mijn grote vijand. Dan krijg je de middelvinger, een pak slaag of nog erger. Bin Laden op de fiets. Dat is knap ernstig.
Nu wil minister Borst dat we politiek correct met elkaar communiceren. Ik moet al voorzichtig zijn met het woord “vrouw”, terwijl ik jaren geleden al ergens heb gehoord dat ik niet meer naar iemands leeftijd mag vragen. Zelfmoord wordt zelfdoding en een druiper wordt een soa. Als een of andere imbeciel, sorry: verstandelijk gehandicapte, iemand een doodsteek verkoopt, sorry: iemands lichamelijke integriteit aantast, dan komt hij niet meer in de gevangenis maar in een penitentiaire inrichting. Als deze idioot, sorry: actievoerder, tenminste wordt opgepakt, ehh, benaderd voor justitieel onderzoek.
Mensen, laten we hier toch vooral mee ophouden. Dit snijdt geen hout. Borst moet naar haar collega’s Korthals en Zalm gaan voor “meer blauw op straat”, als ze wil bereiken wat ze hiermee bedoelt. Oftewel: terug naar gezag, normen en waarden. Lik-op-stuk, op de hoek van de straat. Dat helpt en niet de cosmetica van woorden. Het argument dat er geen mensen meer zijn gaat gelukkig steeds minder op. In groepen van duizend vliegen ze er links en rechts uit. De wereld is veranderd, roept iedereen volkomen terecht. Laten we daar alstublieft nog even mee doorgaan. En begin bij jezelf.
