Een waarschuwing vooraf is op z’n plaats. Sommige mensen zullen dit stukje ongepast vinden. Het is in ieder geval niet politiek-correct. Ik ga niet mee met die nieuwe hype van ach en wee rond een paar honderdduizend (boot-)vluchtelingen uit Syrië en Afrika of waar dan ook vandaan. Nee, ik protesteer er zelfs tegen. Omdat ik het juist verkeerd vind. Al die zogenaamd spontane inzamelingsacties, van het beschikbaar stellen van je eigen huis tot het doneren van een paar sokken en een afgedragen regenjas, heeft in de meeste gevallen een heel andere achtergrond dan het helpen van arme medemensen. Bovendien vind ik dat de meeste vluchtelingen hier niet horen, noch hoeven te zijn. En hier is West-Europa, want daar lopen we doorgaans te hoop om onze zogenaamde goede manieren en onze kennelijke beschaving en ethiek te demonstreren. Vooral als het een ver buitenland betreft. Bullshit. Zo, dan bent u gewaarschuwd. Dus u hoeft niet verder te lezen. Sluit dan gewoon deze pagina en ga iets anders doen. Iets leuks.
De wereld kent een handvol werkelijk onoplosbare problemen. Met meer dan 7 miljard mensen, en een prognose van 12 miljard (plus 70%!) op het eind van deze eeuw, zijn we op zoek. Basisbehoeften als eten, drinken, veiligheid en een dak zijn steeds minder zeker. Wen ook hier maar aan, dat geldt voor u en voor mij.
De stroom vluchtelingen die nu pas echt goed op gang is gekomen, vormt de grootste bedreiging waarmee “Europa” ooit is geconfronteerd. Dat zeggen de kenners. Door onverantwoordelijk gedrag van een Syrische vader, die willens en wetens het leven van zijn gezin in de waagschaal stelt, staan er nu duizenden mensen in “het vrije westen” klaar met bloemen, flessenwater en een snelle hap. Plus natuurlijk dekens en de niet meer weg te denken knuffels. We zijn er niet klaar mee, we zijn er helemaal klaar vóór. Omdat Abdullah dacht met een rubberbootje van Turkije (dat is toch al een veilig land, dat zelfs tegen de EU aanschurkt?) naar Griekenland te kunnen peddelen. Grote motivator daarbij was vooral ook zijn slechte gebit dat hoognodig moest worden gesaneerd, zo zegt zijn eigen zus in Canada. Waar een paar rotte tanden al niet toe kan leiden. Maar de wereld is vaker volledig op z’n kop gezet door een relatieve futiliteit, zo leert de geschiedenis ons keer op keer. Met alle gevolgen van dien.
De foto van z’n verdronken zoon schokt iedereen. Natuurlijk. Maar hoeveel ellende vindt er letterlijk iedere minuut plaats op onze wereld? Wat is een mensenleven waard? Drugs, aids, kinderarbeid, dodelijke criminaliteit, gedwongen prostitutie, kindermisbruik, bewuste milieuverwoesting… Waar zijn mensen niet met elkaar in gevecht vanwege geloof, ras en geaardheid? Of ‘for a few dollars more’? Hou maar op, het voert te ver. Maar u begrijpt mijn punt. Nu dus zo’n fotootje, hoe erg het ook is. Maar het staat niet alleen. Het is geen incident.

Als we, zij die het kunnen, mensen écht willen helpen, dan moeten we ze gaan ophalen. Dat meen ik serieus. Dan is die oversteek over water dan wel over land uit al die levensbedreigende gebieden al helemaal niet acceptabel. Daar moet je niet op willen wachten. Je zou dan niet moeten klaarstaan op een veilig en vertrouwd perron, maar op de plek des onheils. Dáár moet je je medemens in veiligheid stellen, en zorgen voor menswaardig vervoer naar dat in verhouding kleine stukje aarde dat nog wél als “safe” kan worden bestempeld. Dan moet je de bevolking van ongeveer geheel Afrika, onvoorstelbaar grote delen van Azië, Midden- en Zuid-Amerika gaan transporteren. Omdat we denken beter te weten wat goed voor hen is. Omdat al die mensen worden bedreigd, geëxploiteerd en misbruikt, geen of onvoldoende eten en drinken hebben, hun geloof niet mogen belijden en iedere dag in ernstig onveilige omstandigheden moeten zien door te komen.
Dat is grofweg 75% van die nu 7 miljard. Ga er maar voor zorgen: nu vijf miljard mensen, en straks dus negen miljard mannen, vrouwen en kinderen. Opa’s, oma’s, vaders, moeders, broers en zusjes. Pas dán ben je consequent, “goed bezig”. Al het andere is niets anders dan symptoombestrijding, en daar een goed gevoel aan over willen houden. Of politiek gewin.
Volgende keer meer. Wel woensdagvond natuurlijk even kijken en luisteren naar, en huiveren bij het programma van Jeroen Pauw: De grens bereikt.