Een wereld die leeft van ophef. Wat nú weer? Het is niet lokaal, in je eigen omgeving of landelijk. Het gaat allemaal viraal (wat een woord in deze tijd, maar zo werkt het wél) en du moment de hele wereld over. En die hele wereld, alle mensen, overal, die vindt daar dan weer wat van. Niet zomaar, gewoon, maar met krachttermen, bedreigingen, beledigingen en zonder enige nuance of iets waarvan je wat kunt leren. Verbetering en genezing zijn heel ver te zoeken. En het gaat maar door. Waarom snappen zoveel beleidsmakers, politici en andere openbare figuren dat niet? Waar dan ook op deze wereld, die dieper en dieper gebukt gaat onder een nog nooit vertoonde pandemie, worden regels, aanbevelingen, goede voorbeelden en nieuwe inzichten door mensen die er toe doen, met de grond gelijk gemaakt. Dat is pas bizar.
Donald Trump weigert stelselmatig om een mondkapje te dragen. De man snapt niet dat het er helemaal niet om draait of het helpt, een beetje of misschien wel helemaal niet (Jaap van Dissel), maar dat het signaalwerking heeft. Bewustwording. Hij, als één van de belangrijkste mannen in de wereld, heeft er schijt aan. En dat geldt ook voor zijn hele entourage.
Maar we kunnen (on-)gerust ook binnen de landsgrenzen kijken. Eerder al die enorme fout van nota bene de minister van Justitie en Veiligheid, Ferdinand Grapperhaus. Terecht haalde Arjen Lubach hem gisteravond aan als een lamme eend. Die domme Ferdinand is absoluut niet meer geloofwaardig. Natuurlijk niet. Hij is mede verantwoordelijk, juist hij, voor wat we nu overal (hebben kunnen) zien en meemaken: laat maar waaien, met die regels. Wat hij kan, kunnen wij ook. Het zal wel meevallen. Het geldt niet voor ons. Ondertussen komt de ziekmakende grens van 10.000 coronabesmettingen per dag angstig dichterbij. Daar heeft domme Ferdinand onbehoorlijk aan bijgedragen.
En nu weer de Nederlandse koninklijke familie. Koninklijk? In naam nog altijd. Maar ook hier: hoe dom kun je zijn? Dat overstijgt de vroege, guitige opmerking van Máxima Zorreguieta over haar echtgenoot: een beetje dom. Iedereen moest daar toen om lachen, zo schattig. Maar als er iemand is die inmiddels wel zal weten dat het niet ‘een beetje’ is, dan is dat wel Máxima. Ik kijk dan ook eerder naar haar dan naar de koning, met wie ik slechts deernis voel, als het gaat om het kunnen aanvoelen dat je nu écht niet even naar je huisje in Griekenland moet gaan vliegen. Met het regeringsvliegtuig, waarvan de vluchtgegevens inmiddels geheim zijn gemaakt. Want de Oranjes maken er wel vaker gebruik van, snapt u wel? Open en eerlijk, transparantie, de goede werking van de democratie en empathie. Alles voor het volk, zeg maar. Zeker in deze tijden. Maar dan staat er ergens een spotter en vallen ze alsnog door de mand.
Het zegt veel. Máxima heeft al zoveel moeten opgeven voor haar vurige wens om ergens in een rijk land koningin te kunnen worden – wie krijgt die kans? – , dat ze zich niet gemakkelijk de nog overgebleven pleziertjes zal laten ontzeggen. En dus stapt ze gewoon in. Het zijn net mensen.
Mark Rutte is de wezenlijke kwade genius in dit gevalletje van klooi-maar-raak, ongeacht de situatie, de omstandigheden en de gevolgen. Hij is inderdaad verantwoordelijk, in alle opzichten. Maar de man is inmiddels op zijn minst even onaantastbaar als de koning zelf. De sorry-premier, daar is-ie weer. Ik vind dat gevaarlijk, en heb er een meer dan zomaar ongemakkelijk gevoel bij. Het is in wezen bedreigend. Rutte kan doen en laten wat hij wil, letterlijk en figuurlijk. En met hem de mensen voor wie hij verantwoordelijk is, die van hem afhankelijk zijn en die voor hem persoonlijk belangrijk zijn. Hij is de tsaar van Nederland, maar zo op het oog zelfs niet door een revolutie te stoppen. En ik haal dat cliché nog maar eens aan, een woordje dat door diezelfde Rutte alle betekenis heeft verloren omdat hij het vooral ongepast gebruikt: “bizar”. Maar ik bedoel het in de zin van excentriek, vreemd, afwijkend, zonderling, raar en buitenissig. Zoals zo veel.
