Het heeft jaren geduurd. Internationaal was ik voor Ajax. Leuke jongens, goed voetbal. Die club had mijn sympathie. Er werden onder Peter Bosz ook voor het eerst sinds hele lange tijd weer wat successen geboekt. En met Erik ten Hag begon ik zowaar een beetje trots te worden op de wedergeboorte van de Nederlandse School. Ajax, en daarmee – erg cliché, ik weet het – ‘het Nederlandse voetbal’, telde weer mee.
Maar voor de wedstrijden tegen Benfica begon dat voor mij te kantelen. Op zijn voorzichtigst gesteld mixed feelings. In plaats van te kunnen genieten van spelers als Donny van de Beek, Matthijs de Ligt en Frenkie de Jong, zou ik nu zeker ineens moeten juichen voor zo iemand als Antony, een voetballende totempaal. Met al zijn maniertjes, zijn ditjes en zijn datjes. Een verwend kreng lijkt mij nog de meest treffende kwalificatie. Maar dat is maar een detail. Hoe trots en respect in korte tijd konden worden ingehaald door afkeer en zelfs schande, heeft minder te maken met voetbal, technische prestaties of de resultaten op het veld. Het draait om beleving. Liefde en passie, zo leen ik maar even van Albert Heijn. De grap is natuurlijk dat alles wel met elkaar te maken heeft, zoveel werd dinsdagavond in Amsterdam weer duidelijk aangetoond. Het moet kloppen. Maar het begint niet met het vertrek van die blonde jongens, net zo min als dat het eindigt met dat uitzichtloze gepingel en het bij voortduring vragen om kaarten van Antony.
Ajax heeft deze week niet van Benfica verloren, maar helemaal van zichzelf. De organisatie, het management, mensen en de communicatie falen opzichtig. Dat kan dan allemaal maar, op zo’n miljardenbal. Als beursgenoteerde club. Eerder hebben we het gehad over Marc Overmars, die doodzieke directeur voetbalzaken. Is er iemand die belangrijker is bij Ajax? Sorry, was. Het gestuntel van Edwin van der Sar als algemeen directeur. Directeur zus en zo, maar ongeschikt om verschillende redenen. Niet goed gekeken, niet goed geluisterd. De verkeerde aanstellingen. En dus de verkeerde mensen. Overmars heeft zonder twijfel veel dingen goed gedaan, maar de man kon wel volledig ontsporen zonder dat er iemand heeft ingegrepen. Hem naar de dokter heeft gestuurd. Dat mag je de organisatie ernstig verwijten. Daar begon het dus mee. Toen dat by default schutteren van Van der Sar in ieder publiek optreden. En aansluitend ging Ten Hag ook nog eens wartaal uitslaan. Hij is een nog grotere nagel aan Ajax’ doodskist dan Overmars. Om gaandeweg een in eerste instantie succesvol seizoen te gaan koketteren met een vertrek naar een echt grote Europese club. Moet je natuurlijk niet doen. Het vertrouwen, de groepsdynamiek en het teambelang vallen allemaal in stukken. Dat weet iedereen, maar dus niet Ten Hag. Of Van der Sar.
Dick Advocaat heeft die fout halverwege vorig seizoen bij Feyenoord ook gemaakt. Hij wist toen al dat hij enkele maanden later zou gaan vertrekken, en sprak dat ook uit. Met grote gevolgen. Het lijkt dapper en “open”, maar het is ultradom en zeer onprofessioneel. Maar niemand in Amsterdam heeft daar enige lering uit getrokken. Ze staan daar boven de wet. Zijn te goed voor Nederland, terwijl je met de hakken over de sloot weet te winnen van Cambuur. Een week daarvoor gebeurde datzelfde thuis met RKC, terwijl in de wedstrijd dáárvoor zelfs werd verloren van Go Ahead. Te goed voor de Mickey Mouse-competitie?
Dat zijn de resultaten op het veld, als afspiegeling van grote managementfouten. Diezelfde fouten die mij hebben laten juichen voor dat beslissende doelpunt van Darwin Núñez.
Ten Hag. Niet alleen lonken naar, en en public open staan voor een move naar het buitenland, maar ook zijn commentaar op de affaire-Overmars, zijn grote vriend. En hoe hij koste wat kost ook nog een crimineel als Quincy Promes verdedigt. Als je de rijen zogenaamd gesloten wilt houden, waarom zeg je dan zelf Ajax wel te willen verlaten? Louis van Gaal heeft daar een klassieker voor bedacht: ben ik nou zo slim, of ben jij nou zo dom? Maar eindigend met Ajax-Benfica, stelt hij bij afwezigheid van Remko Pasveer nota bene André Onana op. Dat is die doelman/junk die niet alleen zijn baas, maar ook zijn collega’s zo gruwelijk in de steek heeft gelaten. Iedere andere keeper was tien keer beter geweest dan deze Onana. Dat juist hij vervolgens ook nog in die wedstrijd opzichtig in de fout gaat, komt allemaal niet uit het niets.
Overmars, Van der Sar en Ten Hag.
Tot besluit moeten we hun prestaties maar even in perspectief zetten, want anders blijft iedereen nog geloven ook dat ze daar beter dan alles en vooral iedereen zijn. Nog even, en Ajax is zelfs Europa ontgroeid. Nu dus gesneuveld bij de laatste zestien van de Champions League. Maar in de vorige twee jaargangen heeft Ajax de groepsfase zelfs niet overleefd. Maar ze zijn wel beter. En niemand valt iets te verwijten.