Als je hard werkt en iets wilt bereiken, dan doe je per definitie anderen die dat niet kunnen tekort. Die mag je daar dan ook niet op aanspreken. Die moet je helpen. Je moet delen, en mag vooral geen grenzen trekken. Want dan is zwart, of moslim, altijd de dupe.
Kent u Michèle Lamont? Ik ook niet, tot voor kort. Feit is dat deze mevrouw onlangs de prestigieuze Erasmusprijs in ontvangst heeft mogen nemen. Niet niks, maar dat geldt ook voor haar enorme, wetenschappelijke oeuvre. Lamont grossiert in academische titels en professoraten. Ik heb nog nooit zo’n uitgebreide cv gezien, ook niet iets dat zelfs maar in de buurt komt of er ook maar enigszins op lijkt. Andere knappe koppen vallen allemaal volledig in het niet bij de door haar bereikte resultaten, die ze zo uitvoerig opschrijft. De ‘Awards, Fellowships and Honorary Positions’ zijn niet te tellen. Onder ‘Scientific Board Membership’ noemt ze – dat is wel verstandig – alleen maar die van de laatste vijf jaar. Anders zouden ook deze aanstellingen ontelbaar zijn, zo verwacht ik in alle bescheidenheid. De haar toegekende beurzen, cq subsidies beslaan drie bladzijden, ze heeft zelf langer dan een wetenschappelijke boekenlijst vol geschreven en zo zijn er nog ettelijke waslijsten vermeld inzake alle vormen van wetenschappelijke activiteit. Voor een eenvoudige man als ik is het gewoonweg te veel.
Door die Erasmusprijs heb ik mij desondanks een beetje verdiept in deze winnaar, die het zelf zo strijdvaardig opneemt voor de losers van de samenleving. U moet namelijk weten dat dat mijn, en misschien ook wel uw schuld is. Als we u er buiten laten, dat is het meest zuiver, dan behoor ik in ieder geval volgens Lamont, tot de zwaar gefrustreerde, witte middenklasse. Ik zie allerlei vaste waarden verdwijnen, kan niet aanhaken bij de welvaart in de wereld en voel me bedreigd in mijn maatschappelijke status. Daarom stem ik ook op Wilders, zo weet Lamont. De globalisering is mijn probleem. Weg met de buitenlanders, en van Polen die hier al jarenlang bijdragen aan de samenleving moet ik ook al niets hebben.
Ze gaat maar door en door. Ja, wat wil je ook met zo’n Curriculum Vitae. Dan weet je alles, toch? Europeanen gaan ook steeds meer op Amerikanen lijken, haar landgenoten. Zelf constateert ze dat haar kinderen op de goede school zitten, maar de buurkinderen aan de overkant van de wijk in de buurt van Boston volgen echt waardeloos onderwijs. Die leren niets, aldus nog steeds Michèle Lamont. Als je hard werkt en iets wilt bereiken, dan doe je per definitie anderen die dat niet kunnen tekort. Die mag je daar dan ook niet op aanspreken. Die moet je helpen. Je moet delen, en mag vooral geen grenzen trekken. Want dan is zwart, of moslim, altijd de dupe.
EEN BOODSCHAP VAN HOOP
Haar vorige president, natuurlijk niet zoveel geroemd als Lamont zelf, dacht daar toch heel anders over. Zelf zwart “en met een rare naam”, aldus Barack Obama, “moest ik weliswaar voortdurend opkomen voor mijn belangen, maar daar ben ik alleen maar sterker uit gekomen. De wereld was voor mij niet gesloten, de deuren werden niet voor mijn neus dichtgegooid. Laat dat een voorbeeld zijn voor anderen”. Dat zegt Obama. Een boodschap van hoop. Eerlijk gezegd spreekt dat honderd keer meer tot mijn verbeelding dan het gekwezel en het vingertje van Lamont. Wij, witte Europeanen die hun koninkrijkjes zien verdwijnen (haar prijs is desalniettemin door Koning Willem-Alexander uitgereikt), geven ook altijd de moslims de schuld, zegt ze. We moeten ze daarentegen juist omarmen, helpen en begrip tonen. Solidariteit en respect! Zijn dit wijze lessen van een wijze vrouw?
Eerlijk gezegd moet Michèle Lamont het alleen maar hebben van haar studeerkamer en boekenwijsheid. Als ze gesprekken voert, dan is dat op een campus, in plaats van in de supermarkt. De wereld die zij beschouwt kent ze alleen vanuit haar ivoren toren. Met in de loop der jaren alleen maar mensen die haar zo geweldig vinden, zo knap en zo wellevend. Invitaties voor ieder congres, masterclasses galore. Ze is dan weliswaar niet van de straat, maar als ze eens een paar jaar die straat daadwerkelijk op zou gaan, en niet alleen maar in een taxi, dan zou dat, laten we het koninklijk formuleren, voor nóg meer wijsheid en diepgang zorgen.
Lang verhaal kort, want bij dit soort mensen en wat ze aandragen komt het toch altijd op hetzelfde neer, ze verketteren Trump maar ze zijn er zelf grotelijks de oorzaak van dat hij het Witte Huis in beslag heeft genomen. Ze hebben werkelijk geen idee.
