Als je ergens aan begint, dan moet je beginnen bij het begin. (Lees die nog maar eens rustig na.) Dat noemen we voorbereiding. Be prepared! Ik weet niet hoe het u is vergaan bij de voorbereidingen op uw vakantie. Misschien behoort u wel tot degenen die het leuk vinden om ‘dan wel te zien waar we uitkomen’. Ik griezel daarvan. Een reis is bij mij eerder een project. Die heb ik van dag tot dag gepland, met – laten we zeggen op vier weken – een paar dagen ruimte voor aanpassingen. Maar de trip staat voor 90% vast. Aankomst, vertrek en wat waar te doen. Vakantie vieren op een vaste plek vind ik geen vakantie, maar een opgave die ik zelden uitzit. Dat doe ik dus maar niet (meer).
Er zitten letterlijk werelden van verschil tussen een toerist en een reiziger. En gelukkig kunnen we dat weer, reizen. Zoals bij zovelen heeft corona een paar jaar de pret op verschillende fronten aanzienlijk verpest, ook bij mij. Maar mijn voormalige reismobiel, Rocinante III is inmiddels opgevolgd door Rocinante IV. En daar ben ik om uiteenlopende, zeg maar gerust ook existentiële redenen, heel gelukkig mee. Autonomie, zelf doen en gaan waar en wanneer je wilt. Het lijkt decadent, maar voor mij is het niets minder dan een levensbehoefte.
Zo worden de rafelige randen-reizen in ere hersteld. Doen wat je niet laten kunt, in de meest letterlijke betekenis. Want er zijn nog uithoeken in Europa te ontdekken. Dit jaar zou dat onder andere Moldavië en Transnistrië zijn, maar dan is het na corona ineens wel Vladimir Poetin die roet in het eten gooit. Omdat nergens meer een boosterprik vereist is, heb ik plan-B geactiveerd: de westelijke Balkan. Starten in het Servische Subotica, met als eindpunt Srebrenica in Bosnië-Herzegovina. Wordt vervolgd, want we hebben hierboven al vastgesteld dat je moet beginnen bij het begin: de voorbereiding. Nou, dan heb je geen booster nodig om toch te twijfelen of je überhaupt wel wilt gaan. Ik ben ervan geschrokken. Moet je dit wel willen? Natuurlijk, maar toch. Gaandeweg bekroop mij een onaangenaam gevoel van spanning en onzekerheid. Dat was voor mij een nieuwe ervaring. De reis was dus al begonnen.
Want behalve Slovenië en Kroatië, is de westelijke Balkan relatief onbekend terrein. Dat gaat verder dan, bijvoorbeeld, de Baltische staten. En dat zul je weten ook. Een beetje googelen en je hebt geen zin meer.
- Denk eraan dat;
- Je moet zorgen voor;
- Vergeet niet om;
- Hou rekening met;
- Let vooral op…;
- Ga zeker niet… .
Dat heeft ertoe geleid dat ik serieus mijn plan voor volgend jaar naar voren heb willen schuiven. Wanneer ik Sicilië en Sardinië nogmaals wil gaan bezoeken. Daar ben ik met de Rocinante III in 2014 onvoldoende aan toegekomen. U mag best weten, ik had de ferry’s al bekeken. Plaats genoeg en betaalbaar. Maar ik weet zeker dat ik spijt zou krijgen. Wanneer dan wel? Wordt het ooit beter daar? Waarschijnlijk slechter, maar dat moet je gaan ervaren.
Eén dingetje wil ik er hier en nu wel even uitlichten. Je groene kaart is niet geldig in Kosovo. Een land dat volgens velen niet echt bestaat. Wat dat betreft is het wel een aardig alternatief voor Transnistrië. Slechts 97 van de 193 leden van de Verenigde Naties erkennen het stukje grond, dat niet groter is dan een kwart van Nederland. Over gefriemel op de vierkante kilometer gesproken. Maar de mensen staan elkaar ook daar naar het leven. Provocatie als kunst, met alle gevolgen van dien. Maar dat komt allemaal nog wel, als mijn autoverzekering is geregeld. Mijn verzekeraar wist het verder ook niet. Kosovo niet op de groene kaart? Wat dan, en hoezo? Ik mocht het zelf gaan uitzoeken.
Dan blijkt dat je aan de grens heel eenvoudig een aparte WA-verzekering kunt afsluiten voor EUR 1,- per dag. Een grensovergang die nog het beste is te vergelijken met wat we uit spannende films weten van Checkpoint Charlie in Berlijn. Zelf dacht ik waar blijft die grens nou, in het pikkedonker en met hevige regenval sturend over zo’n slechte weg dat er wel niemand moet zijn die vanuit Servië naar Kosovo wil rijden. Typerend was ook dat mijn navigatie die grens helemaal niet aangaf. Oftewel, hoe zelfs een fabrieksnavigatiesysteem politiek correct kan zijn. Toen probeerde er een vliegtuig op de weg te landen. Maar gelukkig bleek dat de verlichting te zijn van de grenspost, waar het geblaf van honden de boventoon voerde. Welkom in de westelijke Balkan.
Een korte uitleg bij de muziekvideo hieronder. Op de tonen van Galveston reed ik door de Vojvodina Subotica binnen. Ik kreeg er natte ogen van (maar dat had even niets met Milia te maken).