Toen kwam er ineens een fax binnen. Dat waren nog eens tijden. Het zal eind vorige eeuw zijn geweest. Ik weet het, dat klinkt nóg langer weg. Maar ik ben het niet vergeten. Omdat zich daarna een heel verhaal ontspon, met belangrijke vragen en zinvolle antwoorden. Met hulp uit een situatie, die op voorhand uitzichtloos leek.
In die tijd deed ik vanuit No Nonsense Consultancy veel met ‘direct marketing’. Ik heb hier zelfs nog een mooi diploma aan de muur hangen, persoonlijk ondertekend door Professor Siegfried Vögele. Over onder andere ‘De psychologische structuur van een mailing’ en ‘De brief als versterker’. Hij was een groot kenner, zeg maar gerust dé autoriteit, van de manieren waarop inhoudelijke communicatie tot stand komt en vooral hoe je die kunt activeren. Hoe je de ander kunt ‘triggeren’ om in actie te komen. Vögele noemde dat de dialoogmethode. Bij wijze van spreken tot op de dag van vandaag maak ik gebruik van die kennis. Want er is geen verschil tussen de boodschap op papier en die op een beeldscherm.
Wat wél is veranderd, zijn de leesvaardigheden. Begrijpend lezen is al vele jaren geleden niet alleen op scholen en universiteiten een ondergeschoven kind geworden, maar inmiddels natuurlijk ook in het maatschappelijke verkeer. Dat verklaart mede hoe we met elkaar omgaan. Onbegrip, omdat je niet meer kunt nadenken. Geen tijd, geen concentratie, geen zin. Althans, dat denk je. Zo blijf je steken in je eigen perceptie, om er – als het hier of daar niet helemaal meezit – nooit meer uit te komen. De verbanden ontbreken, en de eigen woordenschat om überhaupt te begrijpen wat er staat, of wordt gezegd, laat staan wat er mee wordt bedoeld, ontbreekt. Is dat erg? Ja. Dat is echt heel erg. We ondervinden dagelijks de gevolgen daarvan. Mensen, ga toch lezen. En niet alle zinloze berichtjes van je “vrienden” of vanuit je “netwerk”, maar een boek. Als je al die weggegooide tijd, die nooit meer in te halen is, had besteed aan een of andere studie, zouden velen zich nu ook professor mogen noemen.
Die fax rolde op mijn eigen briefpapier binnen. De verzender had keurig, met dank aan Vögele, mijn vragen beantwoord en zelfs precies omschreven wat hij van mij wilde. Zijn personeelsbestand op orde brengen. Omdat hij er zelf niet meer uitkwam. Zoveel ideeën, dag en nacht werken, maar mensen die het niet oppakken. In ieder geval te weinig.
Daaruit is een echte Relatie ontstaan. Deze ondernemer wilde min of meer stoppen, omdat het aanvoelde als dweilen met de kraan open. Hij vond het misschien ook wel goed, was “al” in de vijftig. Dit had hij er allemaal niet meer voor over, zo vertelde hij uitgebreid. Ondertussen stak hij de ene na de andere sigaret op. Maar misschien had ik wel een oplossing voor hem. Wat te doen? Daar kwam zijn vraag op neer.
Nu ben ik geen organisatieadviseur, maar ik begrijp wel of iemand op de goede plaats zit en wordt ingezet naar zijn of haar mogelijkheden. En ik weet (ik moet misschien zeggen ‘wist’, want ik doe nog maar heel weinig aan dat front) mensen te vinden die niet alleen voorbij komen, de beruchte passanten waar werkgevers nu en straks steeds meer mee moeten zien te dealen, maar die over jaren hun waarde bewijzen voor de organisatie. Zo ook daar. Van de logistiek tot de verkoop. Ontzorgen, regelen dat het op zijn plaats valt. Misschien is toen ook wel die uitspraak gedaan, dat iedere procedure een investering is in de volgende. Van een andere opdrachtgever uit die tijd heb ik geleerd, dat veranderen helemaal niet erg is. Als je tegelijkertijd maar zorgt voor een verbetering. Die mag wat mij betreft op een tegeltje worden geschilderd.
Met onze jarenlange samenwerking leefde de man helemaal op. En daarmee ook zijn vrouw, want we hebben het over een familiebedrijf. Zij werkte ook mee, en net zo hard. Ik zeg niet dat het door mij kwam, maar het hielp wel. Want hij kon dingen gaan overlaten, hoefde niet meer alles zelf te doen. Er kwam van alles op gang. Zoals investeringen in onroerend goed, en dan niet het directiekantoor of de showroom, maar grote en moderne, efficiënte koel- en vrieshallen. Andere vrachtauto’s, eigen beheer. Eigen mensen. Goede planning. De machine draaide. Daar waar een paar jaar daarvoor verkoop, of misschien zelfs wel sluiting in de lucht hingen.
Toen kwam – familiebedrijf – zijn zoon in de zaak. Ik had wel al eerder over hem gehoord, de zoals zo vaak gezwollen verhalen die vaders over hun zonen vertellen. Zo goed op school, zoveel talent. Wat ligt er dan méér voor de hand, want inmiddels was de ondernemer en oprichter van het bedrijf in de zestig aanbeland. Ik hoorde wel wat anekdotes van enkele medewerkers over die zoon, en bijgevolg over zijn vrienden en vriendinnen. En nam de gelegenheid te baat om tijdens een ontmoeting op een regionale vakbeurs kennis te maken. Want hij was, kwam en ging nogal snel. Maar zijn vader vond het allemaal prachtig. Dat ging ook nogal snel, hij liet het pardoes over aan “de nieuwe generatie”.
En dat was dat. Einde. Uit. Een generatiedingetje, inderdaad, zoals begrijpend lezen. Kom(t) niet meer terug.
Ton Westphal + No Nonsense ++ 