Om van iets of iemand te houden, heb je een gevoel van trots nodig, saamhorigheid, gelijkgestemdheid. Met elkaar en voor elkaar. Zoiets als verbinding. Wat Nederland betreft zou ik het echt niet meer weten, behalve dan de supermarkt. En voor de rest zorgen dat ik zo lang mogelijk gezond blijf. Anders moet ik terug.
Mijn neef de fotograaf. Ook zo’n Rotterdammer. Altijd al mopperend op de verstopte Nederlandse autowegen, de steden waar geen doorkomen aan is, gebrek aan parkeermogelijkheden, zo weinig begrip en medewerking op ieder niveau en wat al niet meer. Hij bracht het vaak met veel humor. We konden er in familiekring vreselijk om lachen. Maar deze grapneef had wel een punt. Immers, hij kon zich niet permitteren om nét die verwelkoming op het bordes te missen, of te laat te komen bij een toespraak, of op een bobo-receptie die hij moest vastleggen.
Het is met neef in de loop der jaren alleen maar slechter gegaan. Humor werd (dus) cynisme. En zijn zus biechtte mij een keer op dat als hij de grens eenmaal over was, terug in Nederland, zijn neusvleugels begonnen te trillen. Hij kon er he-le-maal niet meer tegen, en was dientengevolge al in de vorige eeuw naar een betrekkelijk rustig plekje in de Belgische Ardennen verhuisd. Weg is weg.
Hij had gelijk. Trouwens, het is inmiddels niet echt beter geworden met Nederland en de Nederlanders (om er maar eens een understatement tegenaan te gooien). De oorzaak van het bericht in De Telegraaf, dat alleen al in deze laatste paar maanden niet minder dan 250.000 Nederlanders neef zijn gevolgd, tijdelijk dan wel voorgoed. En niet alleen naar België. Maar laat ik uit eigen ervaring putten.
Ik moet vaak aan deze neef denken, als ik zelf weer terugkeer in Nederland. Al enige jaren heb ik dan mijn vertrek al weer min of meer geagendeerd. Dat scheelt; een geluk bij een ongeluk. Met veel melancholie en moeite laat ik ons huis in Ierland achter. De laatste keer avondeten daar, samen met Milia, noem ik dan ook al vele jaren mijn galgenmaal. Zeker als ik alleen terugmoet. Terwijl ik toch zo graag met personeelsselectie en mediation bezig ben, nog altijd.
De hufterigheid is hier uitgevonden. Dat is trouwens niets nieuws, want een hele tijd geleden al heb ik daar bijvoorbeeld deze blog over geschreven: MEDIACRATIE. Wat is er in vier jaar verbeterd? Of veranderd?
Een consequent land dus van hufters. Dat merk je al zodra je het haventerrein afrijdt, of P3 op Schiphol verlaat. De openbare ruimte. Ik heb serieus minimaal twee keer 24 uur nodig om opnieuw te wennen, me aan te passen na terugkomst uit welk land of werelddeel dan ook. Hier is gebrek aan alles, behalve goederen, infrastructuur, fijne Hollandse supermarktproducten en een prima gezondheidszorg. Ik geef toe, dat is niet niks. Maar toch. Er is werkelijk meer, en van een heel andere orde, voor nodig om je huis thuis te noemen, om ergens gelukkig te kunnen worden. Wat ik zo vaak mis is – inderdaad – begrip en medewerking op ieder niveau. De paarse krokodil. Voeg er gerust vriendelijkheid, hoffelijkheid en voorkomendheid aan toe.
Een vorige keer nadat ik ’s avonds laat was thuisgekomen, herstel, terug in Valkenswaard was, liet ik nog even de hond uit. Op de rotonde bij ons huis had zich een grote dieplader vastgereden, hij kon niet meer voor- of achteruit. Ik stond even naar dat tafereel te kijken, maar ik was niet de enige. Twee, drie meter verderop was een man die vreemde situatie ook aan het beoordelen. Ik waagde een opmerking te maken in de trant van “Nou, dat lijkt nog niet zo eenvoudig om die weer los te krijgen” – wat zeg je zoal tegen iemand in zulke gevallen, net uit Ierland aangekomen waar zelfs wildvreemden je op straat groeten – waarop deze meneer mij van top tot tenen slechts misprijzend aankeek, en er verder geheel het zwijgen toe deed. Dát is voor mij de sociale kant van Nederland.
Doorgeslagen individualisering of gebrek aan fatsoen, goede manieren en omgangsvormen. Ze zijn dat laatste grotendeels verleerd, of hebben het nooit meegekregen. Ondertussen speelt iedere host in zijn of haar praat/praat/praatprogramma de ‘lach of ik schiet-show’. Inderdaad, hoogst vermakelijk.
Ton Westphal + No Nonsense ++ 