Laten we samen eens een groot aantal jaren teruggaan, om vervolgens een jaartje vooruit te kijken. Maar waar zullen we dan beginnen? Het verleden, en de ervaringen die we daarin hebben opgedaan vormen ons bestaan. Dat gebeurt automatisch en is een continu proces. Maar de meesten van ons realiseren zich dat amper. In ieder geval staan velen er minder bij stil dan bij de toekomst. Wat gaat er gebeuren en vooral: wat betekent het voor ons, voor mij? Niemand die het echt weet, spannend. Dus voor je het weet laat je het maar lopen. Ingewikkeld. We worden opgeslokt door alledaagse dingen. Het ritme van eten, werken, slapen en “de media”. Familie en vrienden. Je eigen wereld; onbewust – bepaaldelijk in een roes – 24/7 steun, (h)erkenning en overeenstemming zoeken. Zie je wel, ik heb gelijk. Ik zie het goed. Want hij, en zij, en die doen dat ook. Duimpje! En anders verwijderen.
Wat er de komende tijd gaat gebeuren, houdt mensen meer bezig dan hun verleden. Dus ik begin daar maar mee. Oekraïne bepaalt direct of indirect alle agenda’s, en terecht. Ook Vladimir Poetin houdt deze blogs goed bij. Ze hebben hem het laatste duwtje gegeven in de vaststelling dat Europa inderdaad ziek, zwak en misselijk is. Ik neem daar ook nu niets van terug. Als je wat wilt, dan moet je het nu doen. Maar natuurlijk heeft hij zich vergist in de mate van tegenstand. Hij dacht Oekraïne wel even tot vazalstaat om te kunnen toveren. Maar vooral voor zwakke broeders is een gezamenlijke vijand nieuwe doping, een levenselixer. Juist omdat het er zo beroerd voor staat met die unie van volgevreten landen, kwam deze aanval als geroepen. Even echt één! Kunnen laten zien waar je voor staat. Alle vooroordelen in één keer overboord. Weg ermee, wij zijn wél groot en sterk! Dat werkt natuurlijk maar voor bepaalde tijd, is gedreven door adrenaline. Poetin weet dat als geen ander, alhoewel hij zich ook heel goed realiseert dat hij een kapitale inschattingsfout heeft gemaakt. Hij heeft een paar schrammen opgelopen. Kan gebeuren in een oorlog, maar hij is niet verslagen. (Poetin kan überhaupt niet worden verslagen door het Westen, maar alleen van binnenuit.)
Dus richt hij zich op de Donbas (wat ik in het vervolg maar met één s zal schrijven omdat iedereen dat doet) en de Krim, met een veilige corridor tussen beide gebieden die, vindt hij, Rusland toebehoren. Dat geldt trouwens voor heel Oekraïne, maar dat lukt nu dus even niet. Hergroeperen, volgende keer beter. Volodymyr Zelensky zal het daar natuurlijk nooit mee eens zijn, maar hij is maar een, weliswaar buitengewoon charismatische, passant. Dat kun je van Poetin niet zeggen. Die houdt vast aan zijn masterplan. Gebruikmaken van een uitermate zwak en kwetsbaar Europa, dat zich er bij uitstek voor leent om steeds meer gedestabiliseerd te raken. Vele honderdduizenden vluchtelingen (waar dan ook vandaan), het geld dat niet op kon maar nu toch op gaat. Een dikke 400 miljoen burgers die alle maatregelen, beperkingen, het delen, de groeiende onzekerheid en de steeds meer bijtende pijn in hun portemonnee niet meer pikken. A perfect storm. Ze gaan de straat op. Niet tegen Poetin, maar tegen hun eigen, instabiele regeringen die hen afknijpt, niet goed meer voor hen kan zorgen en van crisis naar crisis springen. Ze leveren niet (of kunnen dat gewoonweg niet meer). Criminaliteit en met name corruptie floreren, bestaanszekerheid is iets uit de vorige eeuw. Bingo, denkt Poetin.
Goed moment om het nog een keer te proberen, want Oekraïne hoort bij ons. Net als Belarus en Georgië. Xi Jinping ziet het van een afstandje allemaal vriendelijk glimlachend aan en heeft “Taiwan” ferm in zijn agenda onderstreept. Tijd is alles, en hij leert van de ervaringen van Poetin. De draaiboeken worden nu geschreven.
Dat brengt ons terug naar onze eigen ervaringen en verleden. Mijn vader, ik heb meer dan eens hevige ruzie met hem gehad. De laatste was meteen ook de heftigste. De man speelt niet voor niets een grote rol in de enige roman die ik heb geschreven. Maar naarmate de jaren in snel tempo verstrijken, ben ik hem toch ook steeds meer gaan waarderen. Respect, om niet te zeggen bewondering voor zijn ondernemerschap. Zijn ideeën, creativiteit en zijn harde werken. Steeds vaker realiseer ik mij opnieuw de oplossingen die hij voor grote en kleine problemen beschikbaar had. Pa, ik mis je.
Ik moet het dus doen met wat hij me heeft gegeven. In het verleden. En één van die dingen is de wijze les van onafhankelijkheid. Ik was nog een scholier, maar vroeg me af waarom in de ene week twee mensen van Van Nelle de koffie kwamen bezorgen, en de andere week twee mensen in een mooi, bruin jasje/dasje/broekje van Douwe Egberts. Mijn vader legde zijn zoon uit, dat koffie heel belangrijk is voor een café-restaurant op deze locatie. Met soms giga-koffieomzet (alhoewel hij dat woord zeker niet zal hebben gebruikt), maar dat weet ik nog wel. “Dus stel dat om de een of andere reden Van Nelle niet meer wil of kan leveren, dan kunnen we altijd terugvallen op Douwe Egberts, en omgekeerd.” Sinds ik zelf ben gaan ondernemen, heb ik bijvoorbeeld tenminste twee telecomproviders. Want ik doe meer met communicatie dan met koffie, alhoewel beide naar mijn vaste overtuiging niet zonder elkaar kunnen.
Kijkend naar het existentiële gestuntel met olie en vooral gas in Europa, de naïeve kwetsbaarheid waaraan honderden miljoenen mensen zich aan de hand van hun domme, corrupte leiders hebben overgeleverd, krijg ik opnieuw een glimlach op mijn gezicht vanwege de manier waarop mijn vader dat destijds had geregeld. Het is maar een voorbeeld. Inmiddels komt Europa aardig ‘op de koffie’.
Ton Westphal + No Nonsense ++ 