Je sluit ze op, je verbiedt ze van alles en nog wat, je achtervolgt ze letterlijk en/of figuurlijk. En de in jouw ogen meest gevaarlijke, dus slimste mensen vermoord je gewoon. Gewoon.
Meer dan 25.000 doden. Het aantal gewonden en mensen, nee, hele families, die het niet alleen zonder dak boven hun hoofd maar ook nog zonder stromend water, voedsel, warmte en enige beschutting moeten zien te redden, is vele malen groter. “And counting.”
Natuurlijk moet je er alles aan doen om die mensen daar te helpen. Buiten kijf. Alles uit de kast, letterlijk en figuurlijk. Maar waar ik het wel even over wil hebben, is de vraag of we ons met z’n allen realiseren door wie al die slachtoffers werden en, ook morgen weer, worden geregeerd. Geregeerd? Ik moet natuurlijk schrijven: gekoeioneerd, onderdrukt, gemarteld en vermoord. Geen wonder dat goedwillende, westerse hulpdiensten worden aangevallen en zelfs beschoten. Getraumatiseerd, hoezo?
We, het westen, proberen zo veel mogelijk te redden. Natuurlijk, zie hierboven. Mensen en materialen. Tenten en voorzieningen. Eten en drinken. Ondertussen graven we door, met machines uit het westen. Ieder leven telt. En terecht. Straks volgt uiteraard ook de wederopbouw. Hulp. Hulp. Hulp. De gironummers zijn overal geopend, niet alleen in Nederland. Steden met grote aantallen Turkse bewoners zoals Rotterdam, of met een hoog percentage mensen met een migratieachtergrond zoals Amsterdam, gooien er ook een paar miljoen tegenaan. Zie ons. Wij staan achter jullie! Niemand wordt vergeten! Ik vraag mij ondertussen af waarom het gemeentebestuur van een stadje als Valkenswaard, of Ermelo, of Middelburg, zoiets niet doet. Is dat kritiek? Nee hoor, misschien begrijp ik dat wel.
Nederland in zijn kracht. En dan vooral de inwoners, niet de politiek. Overal ontstaan acties om van alles en nog wat in te zamelen. Ook in Valkenswaard, in Ermelo, in Middelburg. Iedereen kent wel iemand die is getroffen, of kan zich daar anderszins alles bij voorstellen. Denken ze. “Zo komt het dichtbij.” Die hulpverleners zijn authentiek, hebben geen agenda. Hulde, trots, dankbaarheid. Immers, zo kan het ook. Wel jammer dat daar altijd eerst een megaramp aan vooraf moet gaan.
Hoe anders is dat in die grote steden met hun officiële miljoenensteun. Hou de mensen rustig, in dit geval zij met een migratieachtergrond die toch al zo vaak roepen om respect, steun, begrip en excuses. “De verschillen zijn al zo groot!” Nou, hier heb je een grijpstuiver. Dat neigt al een beetje, een heel klein beetje, naar de manier van regeren in Turkije en Syrië. Manipulatie van de bevolking. Hoe houd je ze koest.
In landen als Syrië en Turkije – ja, ik noem ze bewust in één adem – gebeurt dat op een heel andere manier. Je sluit ze op, je verbiedt ze van alles en nog wat, je achtervolgt ze letterlijk en/of figuurlijk. En de in jouw ogen meest gevaarlijke, dus slimste mensen vermoord je gewoon. Gewoon. Af en toe laat je er een chemische bom op los (Syrië), of je stuurt met regelmaat een paar oorlogsvliegtuigen die kant op om hun gemeenschapsvormen te vernietigen (Turkije). Wetteloosheid is daar de norm. En dat wil zich in de persoon van Recep Tayyip Erdoğan nog aansluiten bij de EU ook. De dictator. Hij is lid van de NAVO, vooral omdat zijn land toevallig zo’n strategische positie heeft.
Daar in dat gebied met nog zoveel meer ellende dan die aardverschuivingen, gebeurt al vele jaren van alles dat niets met medemenselijkheid heeft te maken. Helemaal niets. Vernietigen en vernederen, verzieken, uit elkaar spelen, uithongeren, op de vlucht jagen. Dat is daar dagelijkse realiteit.
En Rusland dan? Bashar al-Assad, de dictator, ook hij, kan niet bestaan zonder zijn grote vriend en beschermheer Vladimir Poetin. De dictator, zeker hij. Maar hij geeft nog geen oliedollar aan het getroffen gebied. Wat hij wél doet, is het vuile spel faciliteren. Wie er ook nog maar een klein beetje aan twijfelt dat hij daar een absolute wereldspeler in is die zijn gelijke niet heeft, moet naar de dokter.
Ondertussen redt het westen (dus) wat er te redden is. En we zeggen “gelukkig” als die Assad ons nog toelaat ook. Maar alleen via een bepaalde grensovergang, een station waar alles kan worden nagekeken en afgeroomd. Want het westen, dat vertrouwen ze niet. Het gaat in die getroffen gebieden al tientallen jaren helemaal niet om mensen.
Hoe cynisch kan het zijn, dat er eerst een top-tien aardbeving moet plaatsvinden voordat we in actie komen?
Met geld en goederen. Altijd maar weer geld. Maar (regerings-)beleid en politiek zijn vele malen waardevoller en duurzamer. Nee, de Verenigde Naties of de Veiligheidsraad, om maar eens wat te noemen, hadden die aardbeving niet kunnen voorkomen. Maar die zijn indirect wel verantwoordelijk voor de ruimte die Assad, Erdoğan en Poetin zich menen te kunnen veroorloven. Fluitend. Want als straks alles een beetje is “genormaliseerd”, de waan van de dag weer is overgewaaid, gaan ze opnieuw diezelfde, zo verzwakte samenlevingen en gemeenschappen koeioneren. Onderdrukken, martelen en vermoorden.
Is daar ook een gironummer voor?
Ton Westphal + No Nonsense ++ 