Zaterdagnacht, of is het zondagochtend vroeg? Even over drieën, in ieder geval. En buiten is het hartstikke donker. Gezellige, leuke én lekkere barbecue achter de rug, in goed gezelschap. Na het afscheid daarvan de hond uitlaten en om 24.00 uur – of is dat 0.00 uur? – komt de speelfilm 06/05 van Theo van Gogh. Naar het boek van Tomas Ross, “De zesde mei”, dat ik alweer enige tijd geleden met belangstelling heb gelezen. Zal de Nobelprijs voor literatuur niet winnen, maar onderhoudend. Zeker. Dus die aankondiging van deze film had mijn belangstelling, te meer omdat ik nog nooit iets van begin tot eind van Van Gogh had gezien én omdat NRC Handelsblad, vaak mijn leidraad bij het tv-kijken, de film had aangekruist. “Het beste van Van Gogh”, althans volgens velen. En dat lees ik ook bij het googelen dat ik net heb gedaan.
Want het intrigeert en verontrust mij dat de AVRO nu net deze film heeft uitgezonden. Hebben ze daar een reden voor? Even googelen dus, maar ik kan daarover in de gauwigheid niets vinden. Ook niet op de AVRO-site. Gewoon, een herhaling. Zomerprogrammering, komkommertijd, ze hadden nog een gaatje.
Maar die film heeft me bij de keel gegrepen. Eigenlijk vond ik hem helemaal niet zo bijzonder, spannend of knap gemaakt. Ja, die echte beelden van Fortuyn, en de politici daaromheen, plus de fragmenten van de NOS-journaals na zijn dood, en al die bijbehorende commentaren. De beelden van zijn begrafenis, diezelfde politici die hem hadden gedemoniseerd in rouw. En natuurlijk Marcel van Dam: “U bent een minderwaardig mens!”. Dat had ik al vaak gehoord, maar nog nooit gezien.
Die hele combinatie van spel, fictie, realiteit en historie vind ik zeer bijzonder. Treffend en unheimisch. Het laat me niet los. Daarom zit ik nu, even kijken: 03.28 uur, dit stukkie te tikken. Nadat ik naar de herhaling van Studio Sport heb gekeken en dus ook nog even mijn gedachten heb kunnen laten gaan. Naar bed, nee, ik lijk wel gek, moet even bloggen. Zoals anderen zouden twitteren. Even je gevoelens delen.
Tegenover mij hangt een ingelijste poster die ik vorig jaar heb gekocht in Duitsland, bij een bezoek aan een tentoonstelling in Schloss Villa Ludwigshöhe in het Duitse Edenkoben: “Nachtgedanken. Düstere Graphik von Max Slevogt”, met de kunstenaar nogal stuurs kijkend met sigaar en in pak achter zijn tekentafel. Maar dat terzijde.
Theo van Gogh is niet meer, net als Pim Fortuyn. Maar de geschiedenis herhaalt zich, ook hier. Hij is alleen nog niet vermoord, Geert Wilders.
De verkettering met aansluitend de moord op Fortuyn was in 2002. Vandaag over acht jaar, zullen we dan kunnen kijken en luisteren naar de herhaling van “Geert Wilders, de opera”?
Ton Westphal + No Nonsense ++ 