EEN GESPREK, HOE MOET DAT OOK ALWEER?

Een paar dagen geleden had ik het genoegen mijn twee kleinkinderen even op te halen bij hun school. Het is voor mij altijd goed om dat soort dingen te doen. Dan bedoel ik de confrontatie met de maatschappij. Gewoon, overdag, en nu eens niet bij de Makro of bij Albert Heijn. De dagelijkse samenleving, hoe mensen dat doen. Ik kijk mijn ogen uit.

Normaliter zit ik door de week en tijdens kantooruren in de middag achter mijn bureau, of aan de spreektafel. Dan gaat het over kandidaten in een wervingsprocedure, of er loopt een mediation. Altijd zeer persoonlijke gesprekken, soms ver- en diepgaand, 1-op-1. Ik herinner mij op dit moment een opmerking van een vrouwelijke opdrachtgever, vele jaren geleden, die zei dat ze het heerlijk vond om bijvoorbeeld op een dinsdagmiddag even de keukenvloer te kunnen schrobben. Dan nam ze ook nog even de ramen mee, en als er dan nóg wat tijd over was deed ze ook nog wat in de keuken. Poetsen, zoals dat in Zuid-Nederland wordt genoemd. Ik zei dat ik haar begreep, maar misschien begrijp ik het nu pas echt. Die dagelijkse sleur van je werk, terwijl er om je heen, gewoon op straat, toch ook zoveel gebeurt en te doen is. Je kunt enorm ontspannen door je auto te wassen, of de keuken een grote schoonmaakbeurt te geven. Weg van de zakelijke snelweg, want je doet voor je het weet “je ding”. Maar of je daar op de lange termijn, dus uiteindelijk, nou zoveel rijker van wordt? Ik las dat Pierre Bokma vier kinderen bij drie moeders heeft; hij stond dan ook weleens bij de verkeerde school te wachten. Vriendin Loes Luca noemt Bokma een zwerfkat, met overal wel een mandje. Veelgeprezen en briljant in zijn acteurswerk, maar volgens mij niet echt persoonlijk gelukkig. Bokma draagt een heel verhaal met zich mee; ouders, jeugd en opvoeding. Dat voert hier veel te ver. Maar wie heeft niet zijn of haar – geheel eigen – verhaal?

Wat ik bedoel is die mevrouw die het zich zo zelden kon permitteren om op dinsdagmiddag de vloer te moppen. Ik heb het mijzelf veroorloofd om op maandagmiddag twee kleindochters bij hun school op te vangen, en netjes naar huis te brengen. En misschien doe ik het nog wel een paar keer.

Als je dan meteen een beetje om je heen kijkt, dan zie je hoe de dagen voor zoveel anderen verlopen. Druk, druk, druk. Snel, snel, snel. Die kleine kinderen van vijf, zes, zeven jaar willen je van alles vertellen en laten zien. Maar daar is vaak niet zoveel oor en oog voor beschikbaar. Het zijn tussendoortjes. Ik denk dat ik het begrijp. Wat ik niet wil begrijpen zijn die busjes die klaarstaan, voor de school. Met reclameslogans als: “We zijn er 24 uur voor uw kind, zeven dagen in de week. Ook tijdens vakanties, en zonder contract!” Ik wilde er even een foto van maken, maar ik had mijn camera niet meegenomen. En ik ben hier niet in het bezit van een smartphone. Overigens denk ik er niet aan om zelfs maar mijn hond op die manier uit te besteden. Neem dan geen huisdier, als je er eigenlijk – en heel eerlijk – geen tijd en aandacht voor (over) hebt.

Conversatie en communicatie. Hoe moet dat ook alweer, een gesprek voeren? Ik dacht dat het een niet-serieuze aankondiging was, een ironisch stuk in de krant. Maar het is helemaal echt. De maatschappij. Socialer dan ooit, maar we hebben elkaar, face to face, niets te vertellen. We kunnen ook al geen vragen bedenken, en dus zwijgen we en grijpen we naar het mobieltje. Lekker iemand anders een berichtje sturen, of lezen wat iemand anders nu weer heeft meegemaakt. Terwijl de liefde van je leven tegenover je zit. Of je puberende kind. Of bij wie je dan ook bent, in dezelfde kamer, aan dezelfde tafel, op dezelfde bank.

Er worden in alle ernst cursussen voor gegeven. Of je bezoekt een workshop: Hoe krijg ik een beter gesprek? Nee, niet zakelijk, zoals ik. Maar gewoon, als levenspartner. Als vader of als moeder. Bijvoorbeeld met een jonge Pierre Bokma.