4 november 2020.
Weer hadden weinig mensen verwacht dat Donald Trump zou worden gekozen als president van de Verenigde Staten. Weer zaten bijna alle politieke smaak-, opinie- en televisiemakers ernaast. Van CNN tot de Post en The New York Times in Amerika zelf; maar ook in Europa, waar niet alleen de verschillende regeringsleiders er besmuikt vanuit waren gegaan dat de Amerikaanse kiezer zich geen tweede keer bij neus zou laten nemen. Zelfs de voorzitter van de Europese Commissie, Mark Rutte, had zich voor zijn doen in niet mis te verstane termen uitgesproken voor een wisseling van de wacht. Dat betekent alleen maar dat het saldo van de openstaande rekening tussen “Europa” en Trump nog verder is opgelopen. Het is overigens de vraag in hoeverre de herverkozen president daar in de komende vier jaar serieus werk van zal maken. Europa is voor hem nooit relevant geweest, en zal dat ook niet meer worden. Maar dat is een ander onderwerp.
Zo vlak na de alles beslissende verkiezingsdag in Amerika, is het goed om eens even terug te kijken hoe het zo heeft kunnen lopen. Het gekke is dat de Amerikaanse ‘man in de straat’ er al die tijd al gewoon vanuit was gegaan dat Trump zou blijven zitten. Want wat de mainstream media ook al die tijd – en keer op keer – hebben beweerd, Joe Sixpack kijkt en luistert daar toch niet naar. Trump is Trump. En zolang iedereen die wil werken ook kan werken, als de rekeningen betaald kunnen worden en er geen Mexicanen of andere migranten in de wijk komen wonen, vindt de gemiddelde Amerikaanse kiezer het al lang best. Dan is er geen reden om aan een eng experiment te beginnen, bijvoorbeeld met Elizabeth Warren. Waarschijnlijk ligt dáár de sleutel tot de nieuwe regeringstermijn van de Republikeinen.
Net als in 2016, was de afkeer van de Democratische kandidaat groter dan de liefde voor Trump. “It’s the economy, stupid!”, zo voegde Bill Clinton als presidentskandidaat in 1992 zijn rivaal Bush sr. toe. Dit keer ging het vooral (en na vier jaar opnieuw) om de poppetjes. Natuurlijk, die economie is vol op de hand van Trump en zijn beleid. ‘America first’ heeft opzienbarend gescoord, en nog. Desondanks lag de weg wijd open om afscheid van Trump te kunnen nemen. Maar dan moet er wel een aansprekend alternatief zijn. Pocathontas viel in die zin natuurlijk niet serieus te nemen, en dat wisten de Democraten eigenlijk ook wel. De belangrijkste vraag in deze hele campagne, met de gekende uitkomst, blijft dan ook hoe het toch kan dat de Democraten nu voor de tweede, opeenvolgende keer een kandidaat naar voren hebben geschoven die zoveel haat, afkeer en wantrouwen oproept. En opnieuw een witte vrouw.
Elizabeth Warren, die nog vóór haar nominatie heeft geroepen dat ze het bloed van de native Americans door de aderen voelt stromen. Ze ging voor een groene agenda. En gelijke rechten voor iedereen. Zwart, rood, bruin of geel. Oh ja, natuurlijk ook wit (…). En iedereen is welkom, ook om op de genderneutrale pot zijn of haar boodschap te doen. Wél zelf doorspoelen alsjeblieft. Hoe bedoelt u, ‘presidentieel’? Dáár win je de harten van de overgrote meerderheid van de Amerikanen natuurlijk niet mee. Die willen vrolijk rondrijden in hun zes, of liever nog acht cilinder pickup truck, op weg naar het family steakhouse voor een biefstuk van een halve kilo. En verder geen gezeik. ’s Lands wijs ’s lands eer, mevrouw Warren. Daar verander jij niets aan. It’s all about people, stupid!
Joe Biden was binnen het democratische kamp de enige geweest die kans zou hebben gehad om Trump te verslaan. De polls wezen al vorig jaar uit dat hij waarschijnlijk zelfs met afstand zou winnen. Maar hij durfde niet. Mogelijk dat zijn leeftijd een rol speelde. Biden wordt over een paar weken 78, en als je dan ook nog een tweede termijn wilt uitzitten (anders ben je echt een loser voor de rest van de geschiedenis), dan zou hij dus als president de gezegende leeftijd van 86 hebben bereikt. Wie vergeeft hem zijn keuze niet? Aan de andere kant denk ik dat hij de verbale strijd met een zo agressieve Trump überhaupt niet aan wilde gaan. En ook hier geldt: wie zou hem dat durven verwijten?
Nee, alle verwijten treffen de Democratische partij, die er alweer niet in is geslaagd om een paar aansprekende kandidaten op te lijnen. Eigen schuld, dikke bult. Geen wonder dat de meerderheid van de Amerikanen inmiddels ruimschoots vindt dat ze daar, met Nancy Pelosi voorop, krokodillentranen huilen. Pas over vier jaar, dan is er weer wat te kiezen. Tot die tijd krijgt Trump vrij spel voor zijn beleid dat geen beleid is, maar een verzameling dubieuze tweets van de dag. Ze hebben hem er, zoals ook altijd de afgelopen vier jaar, weer mee weg laten komen. Leve de democratie!
