Dat het gekke tijden zijn, lijkt mij een heftig understatement. Op welk gebied eigenlijk niet? Waar lopen dingen, zaken en mensen zoals verwacht? Wat is normaal? Zelf houd ik met alles rekening. Voor mijn trouwe lezers zal dat geen verrassing zijn.
Maar goed. Kortgeleden las ik een rapport van het Centraal Planbureau, dat ging over de arbeidsmarkt. Nog altijd, als ik bescheiden ben, enigszins ‘mijn ding’. Waar ik ervan overtuigd ben dat migratie, opvang en opleiding van vluchtelingen en natuurlijk ook het faciliteren van zogenaamde kenniswerkers cruciaal is om de samenleving overeind te houden, constateert datzelfde CPB dat we dat maar niet (meer) moeten doen. Het is allemaal kansloos. De overheid is er zelf schuld aan dat we zulke problemen hebben. We pompen teveel geld in de economie, waardoor de vraag alleen maar aantrekt, er mensen nodig zijn en nóg meer mensen. En die zijn er niet. Dat wordt ook niet goedgemaakt door migranten, want die kosten niet alleen geld, maar geven ook weer geld uit. We kunnen de vraag naar arbeid niet aan, het gaat ons boven de pet. Aldus het CPB in kort bestek.
Tja. Mensen en tekorten. Aan alles gebrek, behalve aan geld. Tegelijkertijd publiceert het Centraal Bureau voor de Statistiek, dat is dat andere gezaghebbende instituut, dat de samenleving steeds meer is ondergedompeld in eigen bubbels. Niks integratie, we segregeren bij het leven. Inkomen, sport, scholing, eten en drinken, wonen, vakantie. Ieder het zijne, anderen komen er niet (meer) tussen. Familiefeestjes zijn doorgeschoten naar appgroepen en andere netwerken. Bij de een, als je erbij hoort, kan alles. Met de ander kan niks. “Mensen kiezen anderen uit die op ze lijken, fysiek en cultureel. Dat voelt veilig, vertrouwd, je denkt iemands gedrag te kunnen voorspellen.” Aldus Jochem Tolsma, bijzonder hoogleraar sociale scheidslijnen aan de Rijksuniversiteit Groningen, in de NRC.
Zo weten we steeds minder van de ander. Iets anders vinden we dan raar, gevaarlijk en al helemaal niet leuk of vertrouwd. We kunnen en willen er niks mee. Nog heel even, en we gaan het bestrijden. Te vuur en te zwaard, niet ‘slechts’ figuurlijk maar heel erg letterlijk. Over en weer. Wat dat betreft ben ik bezig in de nieuwste roman van Leon de Winter, ‘Het lied van Europa’. Die liegt er niet om. Het is zo dystopisch als de pest en ik beloof jullie, als ik de laatste pagina heb omgeslagen dan schrijf ik er een stukje over. Dat is een passend vervolg op de hier aangehaalde publicaties van clubs als CPB en CBS.
Als je wilt weten hoe de toekomst er uit ziet, wat de perspectieven zijn, als je graag een horizon in beeld krijgt, lees, luister en kijk dan vooral naar kunstenaars in plaats van wetenschappers. Die laatsten hebben achteraf bijna allemaal gelijk. De artiest voelt aan en voorspelt doorgaans impliciet wat ons allemaal te wachten staat. Zoals De Winter.
Nog even over wij en zij. Ik weet van iemand in de o zo moderne samenleving van het Canadese Vancouver die zijn voornaam heeft veranderd. De man komt uit het Midden-Oosten, maar is volledig geïntegreerd (denkt hij en denken wij en zij). Mooie academische studie afgerond in de Nieuwe Wereld, inmiddels een goed betaalde baan en een minstens zo succesvolle, leuke en 100% westerse vrouw met golvende blonde lokken. Alles voor elkaar, zo lijkt het. Maar hij durft zich geen Mohammed te noemen. Dan ziet hij dat mensen zich omdraaien en krijgt hij geen uitnodigingen als hij een sollicitatie doet. Hij krijgt ook geen fijne reacties op de datingsites die hij heeft bezocht. Sinds hij zich Kevin noemt hoort hij er pas bij, als clean-cut, all-American boy. En, werkelijk waar, hij gaat nu als Kevin door het leven. Zijn hele familie- en kennissenkring noemt hem zo. ‘Let’s talk about Kevin’, maar dan anders. Perceptie is per definitie subjectief, maar ook in dit geval allesbepalend. Het verschil tussen winnen en verliezen. Het gebeurt vandaag, ook in het progressieve Vancouver, waar politieke correctheid, inclusief denken en handelen en genderneutraliteit hoofdrollen opeisen. Kevin zit er mee, dat kan niet anders, maar zijn hele omgeving vindt het maar heel normaal.
Nou ja.
Ton Westphal + No Nonsense ++ 