Verdorie, wil eigenlijk heel wat anders gaan doen. Belangrijke dingen die “af” moeten. Waarvoor maak je anders een programma voor de komende dagen? Daar zit niet het schrijven van een blog bij. En toch doe ik het. Nu. Omdat ik net (kort uitgesteld) heb gekeken naar de vijfde aflevering van Langs de nieuwe zijderoute. Weergaloze televisie, gemaakt door Ruben Terlou en Jelle Brandt Corstius.
Het is niet vanzelfsprekend dat als je toppers bij elkaar zet, je dan ook automatisch een topproduct of -uitvoering krijgt. Misschien is het daarom wel dat na de eerste aflevering, met beiden in een mooi pak-met-stropdas, ze alle twee hun eigen weg gaan. Brandt Corstius spreekt vloeiend Russisch en gebruikt dat aan de ene kant in Centraal-Azië, waar Terlou, die zoals bekend geen enkele moeite lijkt te hebben met het spreken en verstaan van Mandarijn, de andere kant van de regio opzoekt. Tussendoor bellen ze met elkaar. Het knappe is dat dat niet gespeeld lijkt, maar heel erg geïnteresseerd. Ze delen hun belevenissen. Nou, dat betekent nogal wat. Niet alleen voor de mensen daar, maar ook voor ons. Verwende Westerlingen. Deze documentaires beklijven.
Het is enerzijds buitengewoon menslievende verslaggeving. Aan de andere kant is de uitgezonden boodschap impliciet beschouwend politiek en economisch. Dat dat niet samengaat – het beste voor hebben met de bevolking en ondertussen vasthouden aan de macht en de grote buurman(nen) te vriend houden – wordt briljant in beeld gebracht. Mannen, vrouwen en kinderen vertellen aan de keukentafel, zittend in hun tent of staande voor hun verwoeste huis de ongezouten waarheid. Er gaat een grote voorspellende waarde van uit. Klimatologisch, geopolitiek, militair/industrieel. En daarom moet ik dit even kwijt. Volgende week is alweer de laatste aflevering, maar hier vind je een mooi overzichtje.
Televisiejournalistiek op dit niveau is buitengewoon schaars. Wat ik ook bijzonder vind, is dat de kijkcijfers hier ook scoren. Gemiddeld kijken er toch meer dan een miljoen Nederlanders naar. Dat is ook heel mooi.
De ene eyeopener na de andere, met ongelofelijk authentieke interviews. Met name Terlou heb ik hier eerder de hemel ingeschreven vanwege zijn betrokkenheid en empathie, het kunnen doordringen tot de mensen die het verst van hem af lijken te staan, maar ondertussen toch ook ongewoon “maar” mensen zijn. Bij Terlou bestaan er geen grenzen in zijn directe en zeer oprechte communicatie met anderen. En degenen met wie hij contact zoekt, voelen dat feilloos aan. Oud en jong, waar en wanneer dan ook. Ze vertellen hoe het zit. Net zo eerlijk en rechtstreeks als dat Terlou is. Fantastisch, fascinerend, leerzaam.
Brandt Corstius doet het op een andere manier, maar ook heel erg goed. Wat we van hem gewend zijn. De combi smaakt naar heel veel meer. Alstublieft. We hoeven het toch niet te doen met maar zes afleveringen?
De toon is vijf weken geleden al wel gezet. Een politieke top in Samarkand, met een aantal leiders waarvan de meesten in het zelfgenoegzame Westen nog nooit hebben gehoord. Dat geldt ook voor de landen die ze vertegenwoordigen, en die in de kroeg, bij de zoveelste pils en een pizza, dan maar lacherig Verweggistan worden genoemd. Maar ze vertegenwoordigen wel de meerderheid van de wereldbevolking. Dat rijkdom en macht iets is van de Eerste Wereld, wij dus (…), is een volstrekt achterlijke gedachte. De grenzen zijn en worden as we speak letterlijk en figuurlijk opnieuw vastgesteld. Met dank aan Terlou en Brandt Corstius. Zo eenvoudig, zo helder, zoveel impact.
Dan ga ik nu maar verder waar ik was gebleven. Gewoon in Valkenswaard.
Ton Westphal + No Nonsense ++ 