Bij de samenstelling van mijn dagelijkse televisiemenu, koos ik enkele dagen geleden voor Sorry We Missed You. Dat is een speelfilm uit 2019 van Ken Loach. Loach is niet zomaar een regisseur. Ik vind hem in hoge mate fascinerend vanwege zijn visie op het alledaagse leven van ‘gewone’ mensen, die in datzelfde alledaagse leven trouwens helemaal niet zo gewoon zijn. Zij blijken doorgaans over veel goede wil en empathie te beschikken. Harde werkers als ze de kans krijgen, en daarin tegemoet worden gekomen. Want vaak hebben ze wel een duwtje in de goede richting nodig. Als dat uitblijft, dan vallen veel mensen vaak terug in slechte gewoontes. Lekker makkelijk, maar ongezond en confronterend. Het brengt je nergens. Eigenlijk heeft het, zoals altijd, allemaal met geld te maken. Money makes the world go round. Die is overigens niet van Loach, maar van Liza Minelli.
Hoe dan ook, Loach was toen hij die film draaide al in de tachtig. Een Brit van het platteland. Hij kent ze dus, die mensen. En hij zet ze respectvol en waarheidsgetrouw neer, waarbij hij niet bang is om de toch ook schrijnende ernst met (Britse) humor te larderen.
Hoe herkenbaar en inderdaad alledaags die verhalen zijn, bleek weer eens toen ik in de spreekwoordelijke achtertuin van Loach bij een Costa Coffee langs de weg even het urinoir opzocht. Ik keek rechtstreeks in het gezicht van zo’n pakjesbezorger, want daar heeft die filmtitel natuurlijk mee te maken. Als je wat wilt, dan heb je uiteraard wel een bestelauto nodig (in de kleur wit). De advertentie boven die pisbak legde mij uit dat ik zeker in aanmerking kom als ik zo’n ‘van’ wil kopen of leasen. De marketing stelt mij ook gerust, want een negatieve credit check hoeft geen probleem te zijn. De volledige breedte van de ‘plasmuur’ was volgehangen met dezelfde advertenties: bestelauto’s voor de mannen van Sorry We Missed You.
Gewone mensen die met hard werken en tomeloze inzet een paar centen willen verdienen. Omdat ze de huur of hun hypotheek moeten betalen en hun kinderen naar de sportclub willen laten gaan. Hoe zetten we vanavond wat fatsoenlijks op tafel? Hoe dichtbij dat allemaal komt, bleek ook weer eens uit een reportage van Nieuwsuur, niet lang daarvoor. Mensen die zich grote zorgen maken over de (aanstaande) torenhoge rekeningen voor gas en elektriciteit. Wat ze daarvan denken, hoe ze zich voorbereiden. Dan maar koud of helemaal niet meer douchen. Drie truien aan. Aan de andere kant (letterlijk en figuurlijk) blijven velen toch ook doorgaan met feesten en beesten. Na ons de zondvloed. Dat die zondvloed op ons allemaal afstormt is inmiddels wel een zekerheidje, in plaats van een vrees. En toen?
Daar zit de regering dus nu over te praten. Over wat er dan moet gebeuren. U weet, ik heb al langer geen enkel vertrouwen in de politiek, nul, dus dat is nu niet anders. Ik volg het niet meer, waar dat vele jaren geleden toch echt helemaal anders was. Ik heb het opgegeven, en of dat voorlopig is of definitief dat zal de tijd uitwijzen. Maar met dank aan een programma als (opnieuw) Nieuwsuur blijf ik tenminste nog enigszins op de hoogte. Dan zie ik zo’n Sophie Hermans voorbij komen, die ik ook gisteren weer niet echt kon onderscheiden van Tante Sidonia. Ongelofelijk, wat zijn dat evenbeelden. Met die tas, dat figuur, de schoenen. En niet in het minst de onzinnigheid van hun teksten. Je kunt er om lachen, en dat doe ik dan maar.
Ondertussen staan de ‘gewone’ mensen aan de rand van het ravijn. Alles is of wordt te duur. Terwijl – als je niet springt – het leven toch doorgaat. Dat is vooral een Europees probleem, waar “koude voeten” sinds februari dit jaar een reëel fenomeen is geworden. Maar de oorzaak daarvan wordt niet bestreden en aangepakt, we zijn met z’n allen met symptoombestrijding bezig. Het mogelijk verzachten van de gevolgen, wat geen echte verzachting oplevert maar wel heel veel geld kost en nog meer verdriet oplevert. Letterlijk zijn we aan het dweilen met de kraan open, terwijl je toch zo zuinig moet zijn met water. Aan alles is gebrek, weet je nog wel? Dus pak de boosdoener aan. Niet voor de vorm of met maatregelen voor de bühne die toch niet worden gecontroleerd, worden opgevolgd of anders wel betrekkelijk gemakkelijk te omzeilen zijn.
De ultieme oplossing is niet ingewikkeld, zelfs heel eenvoudig, maar vergt intelligentie, moed, visie en creativiteit. Plus de altijd broodnodige humor. We hebben wel een Tante Sidonia en hier en daar ook een Lambik, terwijl sommige politici zelfs heilig geloven dat ze de reïncarnatie van Jerom zijn, maar we missen Suske en Wiske. Díe zouden met Vladimir Poetin gaan praten. Omdat het zo niet langer kan. Oorlogsgeweld tegen Russische stellingen en binnen Oekraïne kunnen en zullen hem niet verslaan. Nooit. Hoe gek is het dat Europa (dus) langzaam, maar akelig zeker, helemaal lam wordt gelegd – maatschappelijk, sociaal, politiek en financieel – , en dat niemand zich daadwerkelijk mag verdedigen? Nee, we gaan dus dweilen, 24/7, en brengen het water naar de zee. Wie heeft er nog emmers over? Om te zien dat het niets uithaalt. Natuurlijk niet.
Poetin voelt zich pas bedreigd en ongemakkelijk als zijn scenario wordt doorkruist. Zijn draaiboek voor Europa, dat tot op de dag van vandaag exact verloopt zoals hij dat heeft gepland. De man is voor de volle honderd procent ‘in charge’. Zijn lachsalvo’s zijn daarom iedere dag tot ver buiten de dikke muren van het Kremlin te horen. Je kunt hem pas verslaan door hem zijn gelijk te geven, alhoewel dat de nodige inhoud vereist. Inhoud van geest, en inhoud van de bijbehorende plannen en voorstellen. Head to head.
Ton Westphal + No Nonsense ++ 