Op het scheiden van de Boekenweek, die nu ook nog in het licht van de biografie staat. Welnu, ik ben inmiddels aan deel II begonnen van de biografie van Menno ter Braak, geschreven door Léon Hanssen. Al lang voordat het vorig jaar überhaupt Boekenweek was, laat staan dat ik was geïnspireerd door het thema van 2011. Menno ter Braak, ik ben voor hem vorige zomer op de motor zelfs naar Eibergen gereden, zijn geboorteplaats. Met het leuke museum De Scheper, waar ik mij mocht verheugen in een privérondleiding. Nee, zijn geboortehuis was al lang geleden afgebrand, maar dáár stond het. De mevrouw op leeftijd, die tante Betty nog had gekend – zij was het die het museum vroeger zelf nota bene had bewoond – wees uit het raam van de eerste verdieping. Aan de andere kant van de kerk, daar links, daar had het gestaan. Het geboortehuis van Menno. Want op een gegeven moment wil je alles van je held, je hoofdpersoon van dat moment, weten. Het was een leuke dag, daar in het verre Eibergen.
Van de Dommel naar de Dinkel. Toen ik na aankomst eerst eens even op een terrasje, midden in het centrum, een kop koffie bestelde en vroeg waar hier iets van Menno ter Braak was te vinden, vertelde de serveerster – toch geen kind, maar een degelijke huisvrouw – dat ze niet méér wist dan dat haar kinderen op de Menno ter Braakschool zaten. Maar verder?
Mijn abonnement op NRC Handelsblad heb ik kortgeleden opgezegd. Alle taal-, stijl- en grammaticafouten, opgeteld bij het wegvallen van hele en halve zinnen, werden mij plotseling teveel. Maar zo op een zaterdag koop ik nog weleens een weekenduitgave. Een week geleden, de rubriek “Het weekendgevoel” met Melle Daamen, directeur van de Stadsschouwburg Amsterdam. Hij probeert het weekend “maagdelijk” te houden, omdat hij het door de week al zo druk heeft:
“Vrijdagavond gaat dat meteen mis, omdat ik nu wekelijks in Stanislavski een Skype-vrijdagmiddagborrel organiseer. Eten doe ik ook vaak in Stanislavski; het is goed als ik mijn gezicht laat zien… Soms komen mensen een handje schudden, maar voor mij voelt dat niet als werk. Na de dis dans ik tot een uurtje of wat de zaterdag in… Op zaterdagochtend lig ik eerst uitgebreid in bad. Daar overdenk ik mezelf en de wereld, bel ik en scheer ik me… Zondagochtend slaap ik uit. Ik ga in bad en terug in bed voor Buitenhof… Soms ben ik brak, en anders suggereer ik het gevoel van een brakke zondag”.
Even doorbladeren naar pagina 6 van hetzelfde katern. Kluun, die zegt “Vrouwen willen beledigd worden”. Somberheid drijft de romanschrijver niet langer in vreemde armen, zo staat er te lezen. Is hij nu dan een brave huisvader?, zo wordt hem gevraagd. “Dat niet”, zegt hij bij een bord sushi.
Pagina 13 vervolgt met een restaurantrecensie. De jongste Nederlandse chef met een Michelinster, Niven Kunz. In een luxe boerderette, zo lees ik. Verder:
“Op het kaasthema gevarieerde kletskop, sprits en bitterbal naast een boomstronk waarin een Waldorfsalade-lolly gestoken is en een glaasje met gepocheerd kwartelei, truffel en aardappel.” Het stukje besluit: “Voor u de lentekriebels, annonceert de serveerster ernstig, terwijl ze een gouden kistje met kiezels neerzet met een dessertamuse van bloedsinaasappel, passievrucht, zwarte thee en chocola met rozemarijn. En dan moet de decompositie van appeltaart nog komen.”
Op pagina 15 ontmoeten we ene Aysel Erbudak, voorzitter van de Raad van Bestuur van het Slotervaartziekenhuis:
“Ik wil graag bewijzen dat een vrouw die er leuk uitziet, ook slimme dingen kan doen… Ik draag altijd hoge hakken, ik voel me er vrouwelijk door. Het paar dat ik nu aan heb is van Dior en heb ik gekocht in Turkije… Ik vind het leuk om een enorm gescheurde spijkerbroek aan te trekken naar een receptie op het Binnenhof. Maar dan wel een spijkerbroek van een topmerk… ik wil er op subtiele wijze uitdagend uitzien… De rok op de foto heb ik gekocht in Dubai, hij is van Antonio Berardi en kostte in elk geval meer dan duizend euro. Over dat bedrag hoef ik niet na te denken… Ik ben gewend aan dat soort prijzen… Ik denk dat mijn garderobe in totaal een paar ton waard is. Het horloge dat ik draag kost al een paar duizend euro. Het is een Breitling… De PC Hooftstraat is in vergelijking met de plekken waar ik meestal winkel maar een klein zijstraatje.”
Dan komt er nog een Frans Molenaarrollator voorbij, een designkinderwereld voor Amsterdam-Zuidmoeders boven de Praxis, twee pagina’s met een getekende aanklacht tegen de PVV, toeristen naar Noord-Afrika en het Midden-Oosten: “Gaan of niet gaan?” en de datingsite Paiq: “Wat meer vastigheid zou goed voor haar zijn”.
Pff. En daarom, Menno, houd ik zoveel van jou.
Belangstellenden kunnen het een en ander nalezen op deze site. En als u het Verzameld Werk van hem wilt kopen, dan wens ik u veel succes. Want volgens mij heb ik een paar maanden geleden het laatste complete exemplaar – tweedehands, dat wel – weten te bemachtigen. Kijk, dat is dus precies wat ik bedoel. En als u eens een boek gaat lezen, pak bijvoorbeeld Menno ter Braak, dan begrijpt u mij steeds beter.
Ton Westphal + No Nonsense ++ 