RECRUITMENT IS FUN

Oude column van Ton Westphal, zoals geplaatst in het Eindhovens Dagblad en het Brabants Dagblad van 2 maart 2001. Zomaar een voorbeeld van twaalf jaar aantoonbaar geen ontwikkeling in de opstelling, en interpretatie van die beroemde, of beruchte?, cv.

“Ik wil het met u eens hebben over uw hobby’s. Kennelijk schijnt uw hobby voor grote groepen mensen te duiden hoe u in elkaar steekt. Hoe is het anders te verklaren dat op meer dan de helft van de ingezonden cv’s en vragenlijsten van de werkgever die ik zoal te zien krijg, het hoofdstukje “Hobby’s” een prominente plaats inneemt? Reuze interessant, om te weten dat u graag van lekker eten houdt, of van “stappen”, of van “fietsen in de vrije natuur”. Van jaren geleden herinner ik mij nog een anekdote van twee voormalige collega’s onder elkaar. De één zag de cv van de ander en vloog gierend van de lach onder de tafel. “Dat, zìjn hobby’s….”, zo proestte hij uit. Zijn collega had een prachtig en letterlijk welluidend verhaal opgeschreven. Hij hield van klassieke muziek, met naam en toenaam genoemd en placht zich in zijn weinige vrije uurtjes te verpozen in musea die met name neo-klassieke werken exposeerden. Ook de architecten van het Bauhaus en meer in het bijzonder Gropius mochten zich in zijn warme belangstelling verheugen.

Dat staat natuurlijk wel leuk. En is het andere uiterste van “lekker eten” en “stappen”. U wilt trouwens niet weten hoe vaak ik die laatste twee activiteiten op een cv tegenkom. Dan mag u in plaats van stappen “bioscoopbezoek” lezen, maar toch. Wat kan en wat moet een selecteur hiermee? Het zou natuurlijk wèl aardig zijn om in zo’n geval de kandidaat uit te nodigen voor een gezamenlijk filmbezoek, waarbij hij of zij zaal (binnen een uur rijden van de werkplek) en film mag uitzoeken. In plaats van een gesprek met lauwe koffie op een warm kantoor. Dàt zou wel wat meer over de kandidaat vertellen.

Daar kan werkelijk geen psychologisch onderzoek of assessment tegenop en is bovendien veel leuker. Recruitment is fun. Maar niemand durft dat te doen. We vinden een huisbezoekje al eng, terwijl ook zo’n simpele afspraak wederzijds heel verhelderend kan zijn. Gewoon een kop koffie aan de keukentafel, gezellig, in plaats van een ronkende bedrijfspresentatie. Zo’n bedacht verhaal in de showroom van het bedrijf.  Die is dus bedoeld voor de (aanstaande) klant, maar toch niet voor de (aanstaande) werknemer? De kern van het selectieproces is om elkaar feitelijk nu eens helemaal niets te verkopen. Je legt gemotiveerd uit wie je bent, wat je kunt en wat je wilt. Dat geldt voor bedrijf en kandidaat. Zonder tierelantijnen. Als u daar in slaagt, over en weer, dan bent u samen al heel ver gekomen en verdient u de warme complimenten. Dat is dus heel wat anders dan de veelgehoorde uitspraak “dat een goede verkoper eerst zichzelf moet verkopen”. Een selectiesituatie is iets wezenlijk anders dan een verkoopgesprek.

Terug naar “meneer Bauhaus”. Zijn collega verklapte dat hij zelden zo’n bourgondische schuinsmarcheerder was tegengekomen. Een supergezellige vent, dat wel, maar hij wist met zekerheid te verklaren dat hij meer in de kroeg zat dan in het museum. Dat is trouwens tot zover helemaal niet erg, maar gebruik niet het tegenovergestelde om je interessanter, belangrijker of “dynamischer” voor te doen dan je bent. Puur natuur bent u al interessant genoeg. Dus weg met die hobby’s waar het de cv betreft; u hoeft er ook in het geheel niet over te praten. Het is nonsens. En wat als je er toch vragen over krijgt?, hoor ik de kandidaat al roepen. Wel, dan vertelt u eerst kort iets over uw liefhebberijen, om er vervolgens de tegenvraag aan vast te koppelen wat de hobby’s van uw gesprekspartner, dan wel uw toekomstige baas zijn. U kunt dat als volgt motiveren: “U stelt die vraag toch om meer over mij te weten te komen en of ik binnen de bedrijfscultuur zou kunnen passen? Dat vind ik zelf natuurlijk ook een interessant gegeven”. Pas dan krijg het interview een wending die werkelijk iets betekent.”