Nou, als die Schotten dat echt gaan doen, volgende week donderdag, dan kiest een grote meerderheid voor zelfstandigheid. Los van die arrogante Engelsen, die alleen oog en oor hebben voor ‘die wilden ten noorden van Hadrian’s Wall’ als het hen wat oplevert. Olie, vlees en vis bijvoorbeeld. En niet te vergeten whisky en wol.
Bovendien is het een leuke getaway als we in Londen, Birmingham en Manchester zo hard hebben gewerkt, bijvoorbeeld voor die Schotten en al die andere profiteurs in Europa, om weer wat op adem te komen in de vrije natuur. Ze spreken de taal, en we kunnen er gewoon in ponden betalen. Maar toch een beetje buitenland, dicht bij huis. Goed te berijden, de M6 brengt ons er gemakkelijk naar toe.
Over geven en nemen gesproken. Wederzijdse perceptie. Ook Schotten zijn net mensen. Net als Ieren, Catalanen, Corsicanen, Beieren, Basken en Zuid-Italianen. Verder weg, letterlijk en figuurlijk? De burgers van Hong Kong kunnen u er alles over vertellen. Tibet, Xinjiang, Kashmir…
Maar laten we niet te ver uitweiden. Want dicht bij huis kom je hetzelfde tegen. Politici staan heeeel ver af van de mensen die zij zouden moeten vertegenwoordigen. Ze hebben waarachtig geen flauw benul. Dan maakt het echt niet uit of je op een berg in de Himalaya zit, of in het pluche van Den Haag, of Brussel. Zo blijkt Frans Timmermans het hele jaar drukker te zijn geweest met glijen en schmieren voor een plekje in Europa, dan met de uitvoering van zijn taak in het landsbelang. Ik durf hier zelfs wel zo ver te gaan, dat “vlucht MH17” heeft bijgedragen aan zijn – vooral naar eigen zeggen – zo mooie post als tassendrager van Juncker. Het kan verkeren. En dat allemaal in de tijd van de baas.
Gelukkig zijn de burgers niet gek. Vandaar ook de stemming in Schotland. Identificatie, ik heb het hier vaker aangehaald. Met de mensen die je vertegenwoordigen, met het beleid dat wordt gevoerd, met alle lasten die je worden opgelegd. Iets van begrip moet er toch wel zijn, in een democratie.
Maar de bureaucraten, synoniem voor “politici” – en anders werken we de goedwillenden wel, koste wat het kost, kwaadaardig weg – bedenken een nieuwe hiërarchische laag om regelgeving te bestrijden. Dat is Europa, september 2014. Als je echt denkt, of gelooft, dat een nieuwe bestuurslaag gunstig is voor effectiviteit en slagvaardigheid, dan moet je naar de dokter. Maar het wordt onder onze ogen ingevoerd.
“We” leren niets. Eigenlijk is dat al vele eeuwen bekend, en ook hier al zo vaak aangehaald. Toch houd ik altijd hoop, al is het eerlijk gezegd tegen beter weten in (het hart en het verstand). Als die Schotten hun hart volgen, dan staan ze er na donderdag zogenaamd alleen voor.
Alleen. Dat klinkt erger dan dat het zal zijn. Want je kunt beter staande sterven, dan dat je op je knieën moet leven. Als Limburger is dat voor Timmermans een brug te ver. Het zij zo. Maar ik denk dat áls de Schotten in meerderheid “JA!” stemmen, dat dat dan een ultieme wake up call is voor Europa. Als Schotland al niet bij het Verenigd Koninkrijk wil horen, wat hebben wij dan te zoeken bij het Brussel van Jean-Claude Juncker en Frans Timmermans? In godsnaam!
Het oproer kraait. Ik zou niet weten op welke manier nóg duidelijker kan worden gemaakt hoe de kaarten liggen in dit werelddeel. Wat de mensen willen. Hoe ze hechten aan hun eigen cultuur. Van kilt tot zwarte piet… En toch zo verschrikkelijk belangrijk.
Maar ik ben in dit geval bang dat het verstand zal zegevieren. Schotland blijft binnen de bestaande structuren. Hoe verstikkend dat bepaaldelijk ook zal blijven. Want de massa zoekt zekerheid. Brood en spelen. En de agenda van Jean-Claude en Frans wordt ook gewoon uitgevoerd. Meer oog voor instituties dan voor mensen. Wetten in plaats van wil.
Een requiem voor Europa.
Ton Westphal + No Nonsense ++ 