Het Nederlandse kabinet ligt om verschillende redenen erg onder vuur. Deels terecht, alhoewel ik het soms ook eens ben met Louise Fresco. Die schrijft in haar column deze week in NRC, dat ‘we’ in dit soort barre tijden achter de beleidsmakers moeten gaan staan. Voortdurend protesteren en voordringen, afwijzen en bekritiseren is niet productief.
Maar waar zo’n minister als Hugo de Jonge mee bezig is, daar kan ik toch zeker niet achter staan. Steeds maar weer drukt de man op de verkeerde knoppen, omdat hij het (ook) niet weet. Je mag verwachten dat iemand op zo’n vitale post wat meer (crisis-)management in huis zou hebben. Veel beloven en weinig geven, doet de gek in vreugde leven. Die Hugo zit er bijna bij voortduring naast, kan z’n beloften niet waarmaken en roept in wezen ook maar wat. Dan blijven ze misschien rustig. Nou, ik niet. Hoop doet leven, maar valse hoop is dodelijk. In dit geval is dat zelfs letterlijk op te vatten.
Maar dat is niet alles. We hebben ook nog zoiets als de toeslagenaffaire. Het kabinet zou daarom moeten aftreden, vinden velen. Ben ik het ook al niet mee eens. Het domste wat je politiek gesproken nu zou kunnen doen, is dat kabinet enkele weken voor nieuwe verkiezingen naar huis sturen. Haagse lieden die daar nu voor pleiten, zijn niets waard. Neem die overweging maar mee, straks op 17 maart.
Dus de ene affaire na de andere. Waarbij het draait om empathie, professionaliteit, ethiek en ook moraliteit. Zo kom ik terug op de kop boven dit stukje: ’s lands wijs, die ook ’s lands eer zou moeten zijn. Als het goed is. Maar wat betekent ’s lands wijs in Nederland? Is het niet eenvoudigweg zo, dat wij Nederlanders nou eenmaal in meerderheid niet zo aardig en empathisch zijn? Wel altijd het geheven vingertje, zoals iedereen ruimschoots weet. Maar weinig geneigd om in de spiegel te kijken. Gewoon, een grote bek kun je krijgen. Lomp, onbetrouwbaar. In naam o zo vaak en uitbundig ‘politiek correct’, maar op straat en wat breder in de samenleving juist het tegenovergestelde. Hartstikke incorrect. Dat zit van oudsher in die Nederlanders. In Indonesië en Suriname zijn er boeken over vol geschreven. Enne, in oorlogstijd leer je pas echt je vrienden kennen.
Een zeer typerend voorbeeld zag ik enkele weken geleden voorbij komen. Buitengewoon illustratief. De grenzen met het Verenigd Koninkrijk gingen in paniek dicht. Hier kwam diezelfde Hugo weer in beeld. Wat moest er met de Nederlanders gebeuren, die dus vast zaten in Engeland? Onze eigen minister vertelde dat hij niet te hulp schoot. “Daar kunnen we niet aan gaan beginnen”, waren zijn woorden. Om er aan toe te voegen dat iedereen al langer weet dat je niet op reis moet gaan, dus eigen schuld/dikke bult. Had je maar thuis moeten blijven. Lekker puh. Hij stak nog nét niet een dikke middelvinger op voor de camera.
Dan Ierland, op datzelfde moment. Ook dáár verscheen de dienstdoende minister op de nationale televisie, vanwege hetzelfde onderwerp. Een gevaarlijke, nieuwe virusvariant in het VK. Wat doen we met onze landgenoten daar, nu de grenzen dichtgaan? Zo vlak voor de feestdagen? De man was klip en klaar: we laten geen enkele Ier over aan zijn of haar lot. Die halen we op. En hij charterde enkele vliegtuigen, eerlijk verdeeld over de twee Ierse maatschappijen Aer Lingus en Ryanair. Ook werden een paar ferry’s op en neer gestuurd tussen beide eilanden. Direct.
Wat ik misschien nog wel het meest veelzeggende vond, was dat met onmiddellijke ingang een noodtelefoonnummer werd opengesteld, 24/7. Met een ruime bemensing van de vele lijnen, zodat je altijd en overal kon bellen voor nadere informatie en om je plaats te reserveren. Wow! Oftewel: ’s lands wijs, ’s lands eer. Wél in Ierland. Gastvrij en hulpvaardig, beleid gericht op en ten behoeve van de burgers, uitgaan van vertrouwen. De meeste mensen deugen. Ondertussen worstelen ze in Nederland met zoiets als de toeslagenaffaire. Say no more.
Ik heb Diana Krall gevraagd om niet alleen voor Hugo de Jonge, maar ook voor onze nationale sorry-premier een nummertje te zingen. Enjoy!
Ton Westphal + No Nonsense ++ 